انواع حجامت و فواید آن
متخصص طب
سنتی گفت: حجامت یک روش دینی برای درمان و پیشگیری بیماریها است و از
سنتهای پیامبران به شمار میآید. حجامت در طب اسلامی از ارکان درمان و در
بهداشت پیشگیری ، عامل مداوای تمام بیماری ها شمرده شده است .
به
گزارش شبکه اطلاع رسانی دانا ،به نقل از بسیج جامعه پزشکی ،حجامت اصطلاحا
به روشی از خونگیری اطلاق می شودکه جهت درمان بعضی از بیماریها بکار می رود
ودارای سابقه تاریخی هفت هزارساله می باشد. از آنجایی که امروزه این روش
درمان توسط بسیاری از افراد استفاده می شود، خبرنگار سلامت بسیج جامعه
پزشکی با دکتر "سخاوت غفاری نوین متخصص طب سنتی" درخصوص "حجامت" وارد
گفتگوی مفصلی شد که شرح آن را در ادامه می خوانید:
س. جایگاه تاریخی حجامت را بیان کنید ؟
ج.
حجامت یک روش دینی برای درمان و پیشگیری بیماری ها است و از سنتهای
پیامبران به شمار می آید و از احکامی است که دین اسلام آنرا امضاء و ترویج
و تکمیل کرده است . حجامت در طب اسلامی از ارکان درمان به شمار می آید و
در بهداشت پیشگیری ، عامل مداوای تمام بیماری ها شمرده شده است .در این
موضع روایت مشهور شب معراج نشان دهنده اهمیت حجامت است که روایت شده رسول
اکرم صلی الله علیه و اله میفرمایند : « زمانیکه به آسمان هفتم صعود کردم
هیچ ملکی از ملائک از من گذر نکرد مگر اینکه به من گفت یا محمد (ص) حجامت
کن و امتت را به حجامت کردن امر فرما .
س. جایگاه حجامت در طب سنتی چیست ؟
ج.
زمانیکه از طب سنتی صحبت می کنیم منظور مجموعه آموخته های ما از تجربیات
تاریخی طب قبل از قرن هجدهم میلادی است . این طب نیز بدون تردید از
تراوشات تفکرات پیامبران سرچشمه گرفته است و تجربیات کاربردی انسانها به آن
افزوده شده و در طی قرون متمادی بصورت یک جریان فرهنگی سامان و کمال
یافته است . ما مبنای طب سنتی ایران را کتاب هایی همچون قانون و ذخیره
خوارزمشاهی می دانیم . لذا در کتاب قانون در طب و در طب خوارزمشاهی کمتر
نسخه پزشکی مشاهده می شود که در کنار آن حجامت یا فصد رگ تجویز نشده باشد .
بنابراین تکیه اساسی درمان در طب سنتی در زدایش اخلاط چهارگانه است، بر
این اساس باور دارد اخلاط خون ، صفراء و سودا و در برخی موارد بلغم نیز از
طریق حجامت دفع می گردند . طب جرجانی ، حجامت را استفراغ کلی می نامد.
این اصطلاح در کتاب مجمع الجوامع فی الحکمه نیز آمده است، منظور از این
تغییر آن است که با حجامت اخلاط اربعه از بدن خارج می گردند و علاوه بر آن
سمومی که از طریق گزش گزندگان وارد خون شده است نیز از طریق حجامت دفع می
گردد . این تعبیر در طب اسلامی نیز به چشم می خورد .
س. تعریف حجامت چیست و روش انجام آن چگونه است ؟
ج.
حجامت روشی است که مقداری خون از طریق لیوان از نواحی خاصی از بدن دریافت
می گردد . روش انجام آن عبارت است از ایجاد انباسط به وسیله یک دستگاه
مکنده به قطر یک لیوان که مقدار انبساط عضلانی ناشی از مکش آن حداقل به 14
میلیمتر در رأس گنبدی برسد . این عمل حجامت خشک یا بادکش نامیده می شود ،
هرگاه بخواهیم حجامت تر انجام دهیم به محض برداشتن ابزار مکننده که در این
بحث شاخ حجام نامگذاری می کنیم چند خراش سطحی روی پوست ایجاد می کنیم ،
میزان عمق این خراش بر حسب اقتضاء متفاوت خواهد بود ، به هر حال در حجامت
درمانی و پیشگیری بیشتر از پوست دوم نباید باز شود ، طول خراشها حدود 14
میلیمتر و پراکندگی آن به نحوی که تمامی فضای دایره منبسط شده را دربرگیرد
.از
هفت خراش طولی یا بیشتر را می توانیم با فاصله یک سانتیمتر این فضا را
پرنماید . خون گیری از موضع به وسیله بادکش مجدد و ایجاد انبساط عضلانی می
شود . هر دوره مکش به وسیله شاخ حجامت نباید بیشتر از 5 دقیقه طول بکشد ،
برداشتن شاخ حجامت در زمان کمتر مفیدتر است . فلسفه این خون گیری ایجاد
مکانیسمی (پدیده انتشار) است که به وسیله آن بتوان خون کثیف تری از بدن
خارج نمود ، نه خون بیشتر. تکرار شاخ حجامت تا سه مرحله صورت می گیرد و در
این مرحله با وجود مکش جریان خون به درون شاخ حجامت قطع می شود ، سپس موضع
حجامت تمیز گردیده و پانسمان می گردد. زخم ایجاد شده در اثر حجامت بدون
نیاز به داروی ترمیم کننده است و پس از یک الی دو روز ترمیم می شود، هر فرد
حجامت کننده می تواند پس از چهار ساعت بعد از انجام حجامت حمام کند اگر
این فاصله دوازده ساعت باشد بهتر است .
ادامه مطلب ...