حجامت؛ فواید و عوارض 1

حجامت ؛ فواید و عوارض 1

حجامت یک عمل لازم برای بدن انسان می باشد. پس وقتی که برای این کار تصمیم گرفته می شـــود ، لازم است از 12 تا 15 هر ماه برای عمل حجامت انتخاب شود. چون این ایام از لحاظ اینکه قمر به دوران تکامل بدری خود می رسد ، برای خون گرفتن صالح تر و مناسب می باشد. ولی اگر ماه به ایام آخرش برسد ، حجامت مناسـب نخواهد بود ، مگر اینکه مقتضیات مزاجی آدمی ناگهان عمل حجامت را ایجاب کند که در این صـورت مانــــــــعی خواهد داشت .
اما آنچه که مسلم می باشد ، این است که دوران تکامل ماه برای حجامت وقت مناسبی است ، چون در آن روزهای ابتدا و انتها ( که قمر در حال تکامل می باشد ) جریان خون آرامش ندارد . زیرا هر چقـدر قرص ماه بسوی کمال می رود ، خون در بدن انسان پر جوش و خروش می شود . همچنین بهتر است در انجام حـجامت سنین زندگانی آدمها رعایت شود . مثلا" یک جوان بیست ســــــاله می تواند در هر بیست روز یکبار حجامت کند . سی ساله ها هر سی روز می توانند حجامت را تکرار کنـــــند و چهل ساله ها در هر چهل روز یک مرتبه  و بقیه سنین به همین منوال رعایت گردد .        
 حجامت " نقره " ،  " نقره ، حفره کوچکی است که در منتها الیه ستون فقرات در پشت گردن قرار دارد ، فاصله این حفره با ســــــتون فقرات چهار انگشـــــت است " برای سنگیـــنی سر نافع اســت و هم چنــــین حجامت " اخدعین " ، " آن دو رگ را گویند که در پشت گردن به چپ و راست کشیده شده اند " ناراحتی های چشم و صورت را بر طرف می کند و به جریان خون در عضلات و عروق سر حالت عادی می بخشد.
جنبه های علمی حجامت از نظر طب جاری
تلاش علمی ‌برای توجیه حجامت در جهان شروع شده‌ است و تالیفاتی نیز در این زمینه منتشر گردیده‌است. کتاب «حجامت یک روش درمانی آزموده شده‌ » حاصل پژوهشی است که ‌آقای دکتر « یوهان آبله » در کشـــــور    آلمان انجام داده ‌است. کتاب  (Cupping Therapy)حاصل مطالعات آقای دکتر "  Ilkay Chirali" است که در کشور آمریکا انجام شده ‌است. مرکز تحقیقات طب در ایالت نیویورک نیز مشغول فعالیت پیرامون حجامت است  در کشور چین پیرامون مکانیسم اثر و کاربرد حجامت گرم و خشک مطالعاتی صورت گرفته ‌است. در کــــــشور مصر پزشکان متخصص ، تحقیقاتی را پیرامون اثر حجامت بر بیماری‌های گوناگون منتشر ساخته ‌اند . جمعی از پزشکان سوریه تحقیقاتی را پیرامون حجامت شروع کرده و گزارش اول آنان در کتاب « دواء العجیب » منتشر گردیده‌است.  
در دانشگاه شهید بهشتی ایران هم در طی سالهای 71 و 72 چند طرح پژوهشی پیرامـــــــون حجامـت اجرا گردیده‌است . از جمله " مقایسه خون ورید و خون حجامت از نظر فاکتورهای بیوشیمیایی"، " بررسی تاثیر حجامت بر بیماری‌های عصبی و سردرد های میگرنی ". " بررسی اثر حجامت بر سروتونین خون " نیز پژوهش دیگری است که در دانشگاه تهران انجام یافته و گزارش اولیه آن در پنجمین کنفرانس بین المللی طّب اسلامی ‌در هندوستان در سال 1999 ارائه گردیده ‌است. " بررسی نقش حجامت بر سیستم ایمـــــنی " مطالعه‌ای اســـت که در موسسه تحقیقات حجامت ایران صورت گرفته ‌است و همچنین " مطالعه نقش حجامت بر تنظیم کلسترول خون" تحقیق دیگری است که در سال 1381 در موسسه ‌انجام گرفته‌ است.در دانشگاه‌های کشورمان ، موضوعات متعددی به صورت پایان نامه دکترا تدوین شده ‌است. پزشکان و محققان عضو موسسه تحقیقات حجامت ایران نیز در تیم‌های گوناگون پژوهشی سازماندهی شده ، درمان بیماری‌های مختلف را با روش حجامت مورد تحقیق قرار داده ‌اند و در این زمینه ‌اطلاعات ارزشمندی را به دست آورده‌اند، گزارش اولیه ‌این تحقیقات در بیش از 40 مقاله تدوین و در موسسه قابل ارائه می‌باشد .
امروزه واقعیت طب سنتی و بومی در دنیا برابر گزارش (WHO)  اجتناب ناپذیر است و همه دولتها موظف شده اند که به امر آموزش و گسترش طب سنتی خود اقدام کنند.
  تحقیقات جدید در خصوص حجامت در آلمان
 آقای یوهان آبل (JOHANN ABELE ) پزشک آلمانی در کتاب خود با عنوان " حجامت شیوه ی درمان آزمون شده " که در سال 1997 چاپ شده، در مورد حجامت می گوید:
        "من اعتقاد راسخ دارم که نه تنها امروز بلکه برای همیشه،‌ امر حجامت را در درمان بیماری ها نباید نادیده گرفت. حجامت پدیده ای است که در خود تنظیمی کردن عملکرد بدن انسان دخالت دارد. امری که هرگز با روش های دیگر نمی توان آن را جایگزین کرد... مطالعات ما نشان می دهد که در آلمان می توان 75 درصد بیماری ها را با شیوه های درمان طبیعی از جمله حجامت مداوا کرد " . وی در کتاب خود از بیمارانی نام می برد که تنها با یک بار حجامت ، بیماری چندین ساله شان بهبود یافته است و می افزاید:
       " جان کلام اینکه چگونه می توان شیوه ی درمانی حجامت را به دلیل اینکه متعلق به دوران قرون وسطی است، نادیده گرفت و از کاربرد آن صرف نظر کرد؟ در صورتی که می تواند در کوتاه ترین زمان ممکن، بدون ایجاد عوارض جانبی و هزینه گران و وقت گیر ، باعث بهبود بیماری در یک مرحله شود " . وی ضمن مقایسه حجامت با سایر روش های درمانی اظهار می دارد :
       " پزشکی که با اثرات و کاربرد بادکش و حجامت در درمان بیماری های گوناگون آشناست، در برخورد با هر نوع بیماری بدون تردید،‌ ابتدا در اندیشه ی انجام حجامت است و بعد درمان های دیگر، زیرا در شرایط امروزی و با تعدد مراجعات، عملا" ثابت شده که بادکش و حجامت آسان ترین و سریع ترین روش درمان است. "
 
نقش حجامت در درمان عوارض جانبازان شیمیایی
آقای دکتر کدیور فوق تخصص  جراحی قلب و عروق می گوید : "خود من موقع جنگ ایران و عراق در سال 1363 در مجروحین عزیز شیمیایی شده با گاز خردل و ادم حاد ریوی و تورم شدید نسوج اندام مختلف، عمل حجامت را توام با انداختن زالو به اندام های مبتلا به کار بردم و نتیجه موفقیت آمیز بود. در جنگ ویتنام نیز عمل حجامت در مجروحین و مبتلایان به ادم حاد ریوی حاصل از  DIOXINS (عامل نارنجی ) نجات بخش بوده است."
 
بیماران جهت انجام حجامت باید به چه‌ اشخاص یا مراکزی مراجعه کنند؟
حجامت یک روش درمانی پیچیده و دارای ظرافت‌های گوناگون می‌باشد که تجویز و اجرای آن بایــــــد زیر نظر پزشکان آموزش دیده و آشنا به مبانی طبّ سنتی و طبّ اسلامی ‌صورت پذیرد. این پزشکان همچـــــــــنین بایـد پروانه حجامت مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را دارا باشند و در دوره‌های باز‌آمــــــــوزی مرتبط با موضوع حجامت  نیز به صورت دائم شرکت نمایند تا از یافته‌های علمی‌جدید حجامت بهره ‌منـد گردند‌.هم اکنون 1600 پزشک عمومی و متخصص آموزش دیده با پروانه ی حجامت که توسـط وزارت بهداشــــــت ، درمان و آموزش پزشکی تأییـــــــد شده است، در سراسر کشور فعالیت می کنند که اگر هر کدام حداقل روزانه 10 نفر را حجامت کنند، در سال بیش از 4 میلیــــون نفر را حجــــــامت می کنند. جالب این که بسیاری از بیماران و مراجعه کننــــدگان قبل از حجامت، در بالاتـــرین سطوح تخصصی ویزیت شده اند و سپس به حجامت روی آورده اند. فقط تعداد پزشکانی که حجامت شــــــدند و در مؤســــسه پرونده دارند 5 هزار نفر هستند. به علاوه پزشکان بسیاری هم اهل حجامت شدن هستند که تشکیل پرونده نداده اند.
 
آیا استفاده ‌از فواید حجامت تنها برای درمان بیماری‌هاست ؟
بیشترین کاربرد انواع حجامت در بُعد پیشگیری از بیماری ‌هاست و با مکانیسم‌های مختلفی از جمله تنظیم سیستم ایمنی، تنظیم ترکیبات بیوشیمی ‌و هورمونی خون و تنظیم سیستم اعصاب خودکار بدن (سمپاتیک و پاراسمپاتیک) موجب پیشگیری از بیماری‌ها می‌گردد و بدین ترتیب کاربرد حجامت بیشتر در بُعد پیشگیری است و جزو بهداشت پیشگیری طبّ اسلامی ‌محسوب می‌شود.
 مزایای حجامت نسبت به سایر روشهای درمانی متداول
درمجموع حجامت یک روش درمانی بدون عوارض جانبی است و اگر به صورت تخصصی از آن استفاده شود ، برتری های فراونی نسبت به روشهای درمانی جاری مانند مصرف داروهای شیمیایی و جراحی دارد. مزیت های درمان با حجامت می توان بطورخلاصه بدین شرح بیان کرد:
1 -  حجامت یک روش درمانی بدون عوارض جانبی است.
2 -  حجامت برای کلیه سنین کاربرد دارد .
3 -  حجامت با حداقل توان فنی و تجهیزات اجرایی می‌تواند بیماری‌های سخت و مزمن را درمان کند.
4 -  حجامت هیچ ‌گونه وابستگی فنی، علمی ‌و ابزاری به خارج از کشور ندارد.
5 -  در حجامت فاکتورهای مداخله‌گر وجود ندارد و یک رفتار کامل ، موجب درمان می‌شود.
6 -  حجامت چون یک دستور دینی است، توان جلب تاثیرات روانی (سایکوتیک) در آن بالاست و از این طــــــریق علاوه بر افزایش سطح درمان‌پذیری، موجب تقویت فرهنگ و اعتقادات مذهبی و ارتباط انسان به خداوند تبارک و تعالی می‌شود.
 
 توصیه های بعد از انجام حجامت
1 - تا ۲۴ساعت بعد از حجامت ، مصرف سیگار ، انجام کارهای سنگین ، مقاربت جنسی ، مصرف ماهی و غذاهای شور ممنوع می باشد.
2- پس از حجامت نیز توصیه می شود یک لیوان شربت عسل یا یک عدد انار و یا یک عدد ماءالشعیر لیمویی میل شود.
3- تاثیرات درمانی حجامت معمولا از جلسه دوم درمان شروع می شود ، از اینرو بایستی عجله نکنید و نگران نباشید و تا پایان دوره درمانی از هر گونه قضاوت نمودن پرهیز نمائید.
4- صبح روز بعد از حجامت می توانید استحمام نمائید ( اما موضع حجامت را فقط با آب خالی بشوئید و لیف و صابون نزنید.)
5- در صورت انجام حجامت توسط پزشکان مورد تائید وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، نباید نگران بیماری مسری و خطرناک ( ایدز و هپاتیت و ...) باشید ، زیرا تمام وسایل حجامت (تیغ بیستوری - لیوان حجامت - گاز استریل و ...) یکبار مصرف می باشند .
 امید است با شناخت بیش از پیش توصیه های بهداشتی و درمانی دین مبین اسلام بویژه معصومین (ع) و سایر دانشمندان طب اسلامی و سنتی ، در احیاء و حفظ این میراث گرانبها کوشا بوده و با انجام مطالعات و تحقیقات لازم در خصوص دیدگاههای این بزرگواران و بهره مندی از منویات ارزشمند ایشان در زمینه طب ، تنی سالم و تندرست داشته باشیم.
rajanews.com